Spiritualiteit heeft me altijd al geboeid. Ik merk ook dat mensen in mijn praktijk de laatste jaren meer en meer vragen stellen die met dit thema te maken hebben, zeker mensen die zich hooggevoelig of hoogsensitief noemen.  

Tot het vakgebied van een ergotherapeut hoort ook spiritualiteit. 

Wat is spiritualiteit? 

Spirit betekent geest. Vroeger had het in onze cultuur vooral met religie te maken. Tegenwoordig wordt spiritualiteit in een veel bredere zin gebruikt, nl. met alles wat onze geest voedt. Voor iedere mens kan het een andere persoonlijke betekenis hebben en bv. verband houden met creativiteit, intuïtie en/of contact met de natuur. Anderen zien een verband met de levensvragen: ‘Waarom ben ik hier op aarde en wat is mijn taak?’, voor anderen heeft het met bovennatuurlijke krachten te maken/met God of met een hogere macht. 

Voor mij heeft het bovendien ook iets te maken met zintuiglijke informatie gebruiken die je via niet fysieke ervaringen krijgt, zoals via je intuïtie. Hierbij blijft het steeds alert zijn dat je die info zo juist mogelijk interpreteert en checkt waar mogelijk! 

Wat doet een ergotherapeut?

Een ergotherapeut kan je helpen om problemen op te lossen die je vermogen verstoren om de dingen te doen die jij belangrijk vindt, om problemen te voorkomen of om de effecten ervan te verminderen. Ze zoeken met je mee naar kansen. Zo krijgt je leven een betere kwaliteit. 

Vroeger werden ergotherapeuten voornamelijk opgeleid tot behandelaar. We zien nu een verruiming van het beroep. Coachen en begeleiden krijgen meer aandacht en werd zelfs uitgewerkt in ons beroepsprofiel. 

Hoe gaan ergotherapie en spiritualiteit nu samen?

Ergotherapeuten hebben een holistische visie met betrekking tot het dagelijks leven van de personen die een hulpvraag hebben. Ze coachen of begeleiden hun cliënten om hun haalbaar geachte doelen, wensen en dromen te realiseren. 

Het is dus belangrijk dat we elk aspect van een persoon in beschouwing kunnen nemen als die van belang is voor de hulpvraag. Als mensen dus met vragen zitten die verband houden met spiritualiteit en dit hun levenskwaliteit beïnvloedt, is het zinvol om hiermee aan de slag te gaan. Vragen i.v.m. zinvolle (vrije)tijdsbesteding hebben vaak ook een spiritueel luik. 

Ergotherapie blijft bovendien haar begrip van spiritualiteit uitbreiden, met name hoe wat we doen vanuit een transpersoonlijk perspectief kan bekeken worden. Zo heeft klimaatverandering wereldwijd invloed op gemeenschappen, bijvoorbeeld door droogte, branden en overstroming. Dit verstoort  het leven van mensen en benadrukt de noodzaak van adaptieve reacties. Ergotherapeuten kunnen dus onontgonnen potentieel gebruiken. Dit is iets wat mij enorm boeit en met het ouder worden nog meer ;-). 

Maar hoe ga je dan aan de slag? 

Als ergotherapeut is het belangrijk om zelf een connectie te voelen met dit thema en de hulpvraag, anders verwijs je door. Dit geldt voor alle interventievormen maar is voor mij superbelangrijk als het over dit onderwerp gaat. 

Je zal op vele vragen geen antwoorden vinden in de literatuur en zal op de ervaring van de persoon met een hulpvraag, je eigen ervaring en intuïtie moeten vertrouwen. 

Er zijn ook ergotherapeuten die met meditatie of mindfulness werken. 

Actief luisteren kan al heel wat verheldering brengen. Zo kan ik bijvoorbeeld te weten komen wat je levensvisie is of kan ik je de cliënt helpen om deze helder te krijgen. Woorden hebben vaak een diepere betekenis die we niet altijd zelf opmerken en iemand anders wel. Aandacht voor synchroniciteit kan verbanden bloot leggen en voor inzichten zorgen. Van daaruit kunnen we ‘zinvol’ handelen.

Liefs,

Inge

P.S. Heb je vragen of wil je graag kennismaken?

Boek dan hier een eerste contactmomentje of wil je graag meer leren tijdens een opleiding bekijk dan de agenda.

Bronnen: 

• Spirituality across Disciplines: Research and Practice, Chapter 16, Spirituality and Occupational Therapy: Reflections on Professional Practice and Future
• Possibilities, Marian de Souza • Jane Bone • Jacqueline Watson, Springer 2016
• http://www.spiritueel-woordenboek.nl/woordenboek/S/spiritualiteit_279/
• Ergotherapie-beroepsprofiel 2018, , https://www.ergotherapie.be/NL/web-2626/Beroepsprofiel
• https://www.ergotherapie.be/NL/web-2417/Ergotherapie