Iedere persoon met autisme is anders, zoals ook elke mens anders is. Alle mensen met autisme hebben andere talenten en ook last van andere dingen. Ze hebben ook een andere sensorische informatieverwerking. Daarom leggen we in deze blog sensorische informatieverwerking en autisme eens bij elkaar.
Als je aan de slag wil gaan met hun sensorische informatieverwerking is het nuttig om kennis te hebben van de verklaringsmodellen van autisme en van sensorische informatieverwerking, ook wel sensorische integratie genoemd, om achter het gedrag te kunnen kijken.
Wat is er zo anders aan sensorische informatieverwerking bij autisme?
We nemen sensorische informatie over iets wat we doen, voelen of over onze omgeving etc. in stukjes waar. Het is de taak van de hersenen om alle stukjes die binnenkomen aan elkaar te puzzelen, zodat we een zo volledig mogelijke puzzel hebben. Hiermee gaan we reageren. Bij iemand zonder autisme kan de informatie snel verwerkt worden. Bij iemand met autisme gebeurd dit trager en soms met een omweg. Het duurt dan ook langer voordat de puzzel compleet is en soms kan hij niet compleet gemaakt worden omdat er stukjes verloren gaan.
Bovendien maken we ook voorspellingen. Voor hen is het moeilijker om juiste voorspellingen te maken en met voorspellingsfouten om te gaan of hier iets uit te leren.
Wat zijn kenmerken van hun sensorische informatieverwerking?
- Monoverwerking van prikkels: ze verwerken de sensorische informatie van 1 zintuig en gaan bv. verwerken van wat je zegt maar je dan niet aankijken.
- Ze nemen detailgericht waar. Al die details nemen ze als puzzelstukjes waar en hebben vaak moeite om de jusite stukjes samen te puzzelen.
- Hyperresponsiviteit: Ze reageren sterk op bepaalde prikkels wat kan leiden tot sensorische overprikkeling, niet of trager wennen aan omgevingsprikkels of meer opnemen dan anderen. Ze kunnen daardoor reageren met een stressreactie (vechten, vluchten, bevriezen,.. ), afkeer of fascinatie voor bepaalde prikkels.
- Hyporesponsiviteit: Ze rageren te weinig op prikkels. Daardoor hebben ze problemen om aandacht te geven aan relevante omgevingsprikkels of zijn ze zich niet (zo) bewust van aanraking, pijn, beweging, smaak, geur, visuele of auditieve prikkels. Hierbij moeten we ook rekening houden met hun vertraagde waarneming!
- Ze hebben meer proprioceptieve informatie nodig waardoor ze onhandig lijken of slappe spieren lijken te hebben. Proprioceptieve informatie is ook belangrijk om hun eigen lichaamsgrenzen te ervaren.
- overgang/ veranderingen
- Langer blijven hangen in of voorkeur voor nabijheidszintuigen (tast, evenwicht, houding- en bewegingsgevoel, smaak en interne organen)
- Synesthesie: Dit is een zeldzaam neurologisch verschijnsel waarbij een zintuiglijke waarneming ongewild ook een of meerdere zintuiglijke indrukken oproept. Het zou relatief vaker voorkomen bij mensen met autisme. Het is niet ongewoon dat zintuiglijke waarnemingen elkaar beïnvloeden, maar dit is bij synesthesie dusdanig sterk dat men bijvoorbeeld kleuren kan proeven of kleuren ziet bij letters. Wat kan het makkelijker maken voor mensen met autisme?
Veiligheid en plezier!
Doordat de wereld vaak moeilijker te begrijpen is voor personen met autisme voelen ze zich vaak ook onveiliger!
Ze hebben daardoor meer nood aan structuur, duidelijkheid en voorspelbaarheid. Als je weet wat je mag doen en/of wat je mag verwachten zal je minder angst en stress hebben. Als je beter weet wat er komt, ga jij je veiliger voelen en zal de stress en angst lager zijn.
Vanuit de omgeving kunnen we zorgen voor structuur en basisrust zodat ze zich veilig voelen.
We kunnen plezier en interesses inzetten. We vertrekken van wat ze aan zintuiglijke prikkels kunnen verwerken en gaan stilaan variatie toevoegen waardoor ze stapjes kunnen zetten in de verwerking van sensorische prikkels.
Wat vind je nog op deze website over dit onderwerp?
Een interview:
Ik interviewde Inge Bolckmans over dit onderwerp t.g.v. het 25-jarig bestaan van mijn praktijk. Je vindt in dit interview nog andere informatie en voorbeelden.
Een download:
Vaak is er de vraag: ‘Is het autisme of is het een sensorische probleem? Hier lees je meer over in de download die je hier kan vinden.
