Kinderen zijn nu veel met schermpjes bezig. Daardoor is de kans groot dat het verwerken van zintuiglijke informatie zich zeer éénzijdig ontwikkelt en grote delen van de hersenen te weinig gestimuleerd worden. Er wordt zo vooral ingezet op horen en zien en niet meer op de 6 andere zintuigen die voor minstens even belangrijke zintuiglijke ervaringen zorgen.

Wat doet een kind spontaan?

Van bij onze geboorte verkennen we de wereld met onze zintuigen. De zintuiglijke ervaringen in ons lichaam zijn ons kompas. We gaan via onze zintuigen de wereld rondom ons en onze innerlijke wereld verkennen.

Als je een kind op een natuurlijke manier de wereld laat ontdekken via zijn zintuigen, is er ook begeleiding nodig. Ze moeten nog leren aftasten wat gevaarlijk is en wat niet, wat hen goed doet en wat hen niet goed doet.

Wat gebeurt er vaak?

Volwassenen vinden het vaak gemakkelijker om kinderen voor een schermpje te zetten dan ze vrij te laten spelen. Door schermpjes worden kinderen bezig gehouden, ondergaan de informatie meer passief, zijn ‘braaf’ en storen de volwassenen niet.

Ook op scholen en in therapie worden meer en meer schermpjes ingezet. De hele wereld kan zo snel bij hen binnenkomen en de informatie kan snel verwerkt worden lijkt het wel. Hierbij wordt vergeten dat de sensaties of de prikkels in het lichaam niet verwerkt kunnen worden en dit op een later moment zal moeten gebeuren. Hoe komt het denk je, dat er zo veel kinderen last hebben om rustig te blijven zitten op een stoel?

Wat is het belang van zintuiglijke ervaringen?

Zintuiglijke ervaringen stimuleren de opbouw van ons zenuwstelsel en brein. Dit uit zich op vele vlakken bv. in de ontwikkeling van taal, motoriek, sociale interactie, aandacht richten, flexibel denken, plannen maken, rustig zitten bij (huis)werk, zich goed in hun vel voelen, zelfvertrouwen, …

Kinderen leren ook ontdekken wat hun goed doet en bouwen van daaruit een stabiele basis op waar ze steeds naar terug kunnen keren. Ook later, als ze ouder worden en volwassen kunnen ze terugkeren naar die sensaties waarvan ze weten dat ze hun goed doen om steeds terug te kunnen keren naar balans en plezier.

Hoe stimuleer je dan die zintuiglijke ervaringen?

Kinderen houden van spelen en zeker van zintuiglijk spel. Als we hen laten doen gaan de meeste kinderen spontaan via verschillende activiteiten alle zintuigen stimuleren. Kinderen bewegen en onderzoeken graag. Je kan daar materialen voor kopen maar de natuur en het kosteloos materiaal dat je in huis hebt zijn meestal hun beste vrienden. Hiermee kan je hen hiermee laten experimenteren. Het is wel belangrijk om grenzen aan te geven. Deze pas je aan de leeftijd aan om het veilig te houden.   

Maar wat als kinderen niet spontaan op onderzoek gaan?

Meestal ervaren deze kinderen dan bepaalde prikkels als ‘onveilig’. Hierdoor wordt hun stresssysteem geactiveerd en gaan ze vechten, vluchten of zelfs bevriezen. Het kan ook zijn dat ze het al zijn afgeleerd om op onderzoek te gaan.

Het is dan aan de volwassene om hen te begeleiden (zie ook blog: Hoe kan je een kind ondersteunen om tot zelfregulatie te komen?) We begeleiden deze kinderen naar hoe ze met de prikkels kunnen omgaan en hoe ze door hun stressreacties kunnen gaan. Hierbij vertrekken we van wat wel lukt en combineren met iets wat moeilijker is. We zorgen voor plezier en zo geraken ze in stapjes vooruit.  

Als je hulp wil rond prikkelverwerking, kan je iemand gespecialiseerd in prikkelverwerking / sensorische informatieverwerking raadplegen (zie bv. https://prikkelsomtegroeien.be/)

Als je dieper in de wereld van de prikkelverwerking wil duiken kan je kijken naar de webinars en cursussen die ik over dit thema geef https://prikkelsomtegroeien.be/events/)